نقص در دهکبندی خانوارها منتقدان زیادی در جامعه دارد و همین مسئله حذف یارانه دهکهای بالا را با چالش مواجه کرده است.
به گزارش همشهری آنلاین، حذف سه دهک از ۱۰ دهک یارانهبگیر دوباره داغ شد و بنا بهگفته وزیر کار لایحه دوفوریتی مرتبط با آن بهزودی به مجلس میرسد؛ البته حذف یارانهبگیران همواره پرحاشیه بوده و این بار داغترین حاشیه مربوط به انتقاد رئیس مجلس به شیوه دهکبندی است که در مقابل، باعث شده وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی اصل دهکبندی را به گردن مرکز آمار ایران بیندازد و وزارتخانه متبوع خود را فقط متصدی چیدمان خانوارها در دهکهای مختلف بداند.
سالهاست که پایگاه رفاه ایرانیان در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بهمنظور تجمیع دادههای خانوارها و ایجاد یک بانک اطلاعاتی منسجم و شفاف راهاندازی شده و مرجع تشخیص وضعیت درآمدی خانوارها و دهکبندی آنها نیز همین سامانه است. این سامانه بهواسطه اینکه آغازی برای تجمیع دادههای جمعیتی بوده، یک اتفاق بزرگ و ستودنی محسوب میشود؛ اما همانگونه که در دورههای مختلف مسئولان ذیربط در این وزارتخانه اذعان کردهاند، دلایل متعددی وجود دارد که این بانک اطلاعاتی ارزشمند و بدیع، در برخی حوزهها قادر به تجزیهوتحلیل درست دادهها نبوده و درنتیجه دهکبندیها و صدکبندی آن نیز خالی از نقص و اشتباه نباشد. این یکی از موضوعاتی است که از سالها پیش باعث شده اعتراض و انتقاد حذفشدگان یارانه منجر شده و عملاً این تکلیف قانونی دولتها را به بنبست کشانده است.
عزم دولت برای حذف یارانه سه دهک
در نشست دو روز پیش کمیسیون اجتماعی مجلس، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی پس از استماع نقد و نظرات و گزارشهای نمایندگان مجلس، گفت: در بحث کالابرگ، طبق مصوبه مجلس در بودجه ۱۴۰۴ باید از طریق حذف یارانهها این کار را انجام دهیم. از طرفی رئیسجمهور هم اصرار دارد که حذف دهکها، تا سه دهک بالا انجام شود؛ اما ازآنجاکه در حذف افراد همه معترض میشوند و با مشکل مواجه میشویم؛ بنابراین در طرح دوفوریتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی -که بهزودی ارائه میشود- راهکاری پیشنهاد کردهایم مبنی بر اینکه قبل از حذف یارانهها، به سرپرست خانوار اعلام کنیم که جزو سه دهک بالا هستید، بعد به فرد مهلت داده میشود که اظهارنامه بدهد که در تعیین دهک او اشتباه شده یا خیر؛ در ادامه مانند کشورهای دیگر به فرد اعلام میشود که اظهارات او را بررسی میکنیم و اگر اظهار شما نادرست بود، تسهیلات یارانهای به شما نمیدهیم، معافیت مالیاتی به شما تعلق نمیگیرد و از یارانههای دولت بهرهمند نخواهید شد.
قالیباف درست میگوید؟
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در این نشست با اشاره به دهکبندی خانوارها، گفت: ما دادههای دقیق داریم اما بهدلیل ناهماهنگی، سامانه بهروز نیست، دادهها با تأخیر میرسد و سامانه قدرت تجزیهوتحلیل ندارد. نمیشود که بهدلیل نبود داده، مثلاً یک پراید معامله شود و دهک فرد از ۱۰ به ۳ برود یا از ۳ به ۱۰ برود؛ این پذیرفتنی نیست.
پایگاه رفاه ایرانیان بهعنوان بانک اطلاعاتی مرجع دهکبندی، سالهاست که در حال ترقی و بهبود است؛ اما آنگونه که متولیان حوزه رفاه در سالهای اخیر بارها تکرار کردهاند، بهدلیل ارائهنشدن برخی اطلاعات از سوی برخی دستگاهها و یا ناقص و قابلاتکا نبودن برخی از اطلاعات موجود، نمیتوان آزمون وسط خانوارها را منطبق با واقعیتها انجام داد و درنتیجه وزن اطلاعات رسمی موجود نظیر حقوق دریافتی کارگر و کارمند، گردش و موجودی حسابها و تراکنشهای خرید با کارت یا درگاه اینترنتی وزن بالاتری در آزمون وسط پیدا کردهاند. بر همین اساس، میتوان تأیید کرد که گردش مالی چندصد میلیون تومانی نظیر خریدوفروش یک پراید، در تغییر دهک فرد بیتأثیر نیست هرچند امکان وقوع مثال قالیباف درباره رسیدن دهک فرد از ۳ به ۱۰ یا ۱۰ به ۳ بعید باشد.
میدری چه میگوید؟
پس از داغ شدن ویدئوی اظهارات قالیباف در مورد تأثیر معامله پراید بر دهک خانوار، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتوگو با خبرگزاری مجلس، اظهار کرد: «وزارت تعاون مرجع تعیینکننده دهکها نیست، مرکز آمار ایران تعیین میکند افراد با چه سطح درآمدی متعلق به کدامیک از دهکهای یک تا ۱۰ هستند و وزارت تعاون نیز براساس میزان آماری که مرکز آمار اعلام میکند و با درنظر گرفتن مجموع شاخصها، دهک افراد را تعیین میکند.»
خوانش درست این اظهارنظر میدری به این صورت است که مرکز آمار دامنه درآمدی هر دهک را مشخص میکند و مثلاً میگوید درآمد صفر تا ۲ میلیون تومان در دهک اول قرار میگیرد و درآمدهای بالاتر در دهکهای بالاتر؛ اما مرجعی که باید درآمد و هزینه خانوار، داراییهای منقول و غیرمنقول، وضعیت خانوار نظر معلولیت، بیماری و… را در قالب آزمون وسع بررسی کند تا دهک درآمدی خانوار مشخص شود، جایی نیست جز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
تهدید معترضان دهکبندی
چند سالی است که برای حذف یارانه یا در زمان اعلام دهکهای جدید خانوارها، اعلام میشود که امکان اعتراض برای معترضان از طریق سامانه حمایت وجود دارد. فارغ از اینکه در این دورهها سامانه حمایت به تکرار از دسترسی خارج میشود و حتی بسیاری از اعتراضات ثبت شده نیز بیپاسخ میماند، نکته اصلی اینجاست که معترضان یارانه در همین سامانه و بهتازگی از سوی وزیر کار تهدید میشوند که اگر اعتراض آنها وارد نباشد، باید جرائمی را بپذیرند.
در آخرین ویرایش سامانه حمایت، افراد باید برای ثبت اعتراض به دهکبندی، توافقنامهای را بپذیرند که براساس آن ضمن ارائه دسترسی به همه اطلاعات مالی خانوار برای بررسی وضعیت خانوار، فرد باید قبول کند که اگر اعتراض وارد نبود، همه این اطلاعات مالی در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار گیرد و مبنای محاسبه مالیات باشد.
نکته قابلتأمل اینکه آزمون وسع مجدد افراد همچنان براساس همان اطلاعاتی محاسبه میشود که از ابتدا باعث تعیین دهک فرد شده و بررسی مجدد عملاً تغییری درنتیجه ایجاد نمیکند درحالیکه مشکل اصلی، نحوه تجمیع و پایش دادهها و نتیجهگیری از آنهاست و بدون تغییر این مبانی، نتیجه نهایی نیز تغییر نخواهد کرد.
باگهای بزرگ آزمون وسع
شواهد حاکی از این است که پایگاه رفاه ایرانیان در حوزه اطلاعات بانکی و داراییهای منقول متصل به کد ملی افراد نظیر خودرو و سهام و هر آنچه با کد ملی و کارتبانکی خریداری شده باشد، اجماع کامل دارد و در آزمون وسع نیز وزن عمده محاسبات براساس همین اطلاعات انجام میشود درحالیکه بنا به اذعان متولیان حوزه رفاه در گذشتههای دور و نزدیک، هنوز در این سامانه امکان تجمیع و استفاده از اطلاعات اموال غیرمنقول بهویژه مسکن و شیوه اقامتی افراد و درآمد و هزینه مترتب بر آنها وجود نداشته است.
در این وضعیت، برای نمونه یک مستأجر در ملک اجارهای، در ازای نقلوانتقال دورههای مبلغ رهن، قرض و وامگرفتن برای افزایش مبلغ رهن، پرداخت ماهانه اجارهبها از طریق سیستم بانکی و… گردش حسابی برای خود تدارک میبیند که از گردش مالی یک فرد ثروتمندتر در خانه ملکی بیشتر است و همین مسئله یکی از پایههای نقصان در دهکبندی میان خانوارهای مستأجر میشود.
کد خبر 937657 منبع: روزنامه همشهری
-
زمان واریز و مبلغ یارانه نقدی فروردین ۱۴۰۴ اعلام شد + جدول مبلغ یارانه خانوارها بر اساس تعداد اعضا
-
اولین یارانه نقدی ۱۴۰۴ واریز شد
-
زمان واریز اعتبار کالابرگ دهکهای ۴ تا ۷ اعلام شد | حبوبات در صدرتقاضای طرح کالابرگ الکترونیکی
-
اعلام شرایط جدید بازنشستگی + بیمه شدگان مرد و زن با چند سال سن بازنشسته می شوند؟
-
توضیح وزیر کار درباره نحوه تعیین دهک بندی خانوارها | اینگونه نیست دهک فردی با خرید یک خودرو تغییر کند؛ افراد میتوانند به تغییر دهک خود اعتراض کنند
-
تهدید معترضان دهک بندی ؛ جرایم احتمالی برای معترضان چیست؟ | چرا دهک خانوارها تغییر می کند؟
-
رئیس جمهور چه کسی را به عنوان وزیر اقتصاد معرفی میکند؟ | آخرین مهلت معرفی وزیر اقتصاد
-
مطمئنم فحاشی به بیرانوند به سراسر ایران کشیده می شود | ما دوست داشتیم او سالهای سال در پرسپولیس بماند
-
دستور عارف برای برخورد قاطع با معلم متخلف سنندجی
-
بیرانوند اگر فقط حرف نمیزد، ۷۰درصد مشکلاتش حل بود!
-
محرومیت یک بازیکن؛ تنبیه تراکتور یا تشویق تراکتور؟
-
نباید غنیسازی را متوقف میکردیم، از مذاکرات هستهای چیزی عایدمان نشد + ویدئو
-
کشف آسیاب قدیمی در مرزداران
-
دلم میخواهد با پیراهن پرسپولیس خداحافظی کنم | سرم را برای تیم محبوبم میگذارم
-
در حال رایزنی درباره ایران هستیم | گفتوگوهای ایران و آمریکا گامی در مسیر درست است
-
دستور عارف برای برخورد قاطع با معلم متخلف سنندجی
-
واکنش بشار الجعفری به خبر پناهندگی خود در روسیه
-
واکنش استقلال به ادعای علیرضا فغانی درباره پنالتی اشتباه
-
عقد قرارداد پنهانی پرسپولیس با یک بازیکن؛سرخ ها غافلگیر شدند
-
مسنترین شاسیبلند جهان همچنان تولید میشود
-
خودروی آمریکایی هدیه ویژه اورونوف به معلمش
-
قوی ترین دمنوش گیاهی خواب آور را بشناسید + روش تهیه دمنوش بابونه
-
جریمه و محرومیت برای خداداد عزیزی و پیروانی
-
توضیح وزیر کار درباره نحوه تعیین دهک بندی خانوارها | اینگونه نیست دهک فردی با خرید یک خودرو تغییر کند؛ افراد میتوانند به تغییر دهک خود اعتراض کنند
-
این دهک ها یارانه تشویقی می گیرند | جزئیات ادامه طرح کالابرگ الکترونیکی
-
اجرای طرح جدید بنزینی در پنج جایگاه سوخت تهران | سهمیهبندی و قیمت بنزین تغییر می کند؟