آب انبارها در گذشته گنجینه محلههای قدیم تهران محسوب میشدند. اکنون بعد از گذشت بیش از یک قرن از قدمت برخی از آنها میگذرد و نحوه ساخت وصف ناشدنی و عجیب این مکانها، به یکی از شگفتیهای تاریخ معماری تهران تبدیل شده است.
همشهری آنلاین – ثریا روزبهانی: اغلب بنای اولیه ساخت آبانبارها به همت خیّران محله شکل میگرفت و با کمک مردم و اهالی محله ساخته میشد. آب این گودالهای سرپوشیده تا سالها منبع اصلی آب شرب ساکنان تهران بود.
قصه های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
آبانبار سیداسماعیل
این بنا در محدوده بازار تهران و محله سیداسماعیل واقع شده و از آثار دوره قاجاریه است که توسط «حاج عیسی» وزیر یا به روایتی «میرزا موسی» در سال ۱۲۲۲ ساخته شد. آبانبار سیداسماعیل و بناهای وابسته به آن هنگام آبادانی بیش از هزار مترمربع مساحت داشت که امروزه به جز محوطه مخزن آن بقیه بنا ازجمله راهپله و پاشیر از بین رفته است. مخزن بسیار بزرگ آب انبار از نمونههای جالب توجه آبانبارسازی و در نوع خود منحصر به فرد است. راهپله آبانبار، از کوچه سیداسماعیل، ۴۳ پله با پاگردهای متعدد داشت و محوطه پاشیر به ابعاد ۱۲ مترمربع، دارای سه شیر بزرگ بود که زیر هر یک چالهای به ابعاد تقریبی یک مترمربع وجود داشت. روی آبانبار، کاروانسرا، بارانداز و همچنین بادگیرها و روزنههای مربوط به مخزن آبانبار قرار گرفته بود. مخزن آبانبار سیداسماعیل در دوره اخیر به قهوهخانه و رستوران تبدیل شده است.
آبانبار مسجد آقامحمود
آبانبار مسجد آقامحمود یکی دیگر از آبانبارهای وقفی و قدیمی تهران است. راهپلههای این آبانبار در امتداد کوچه مروی و در کنار مسجد آقامحمود قابل مشاهده است. این آبانبار در آن دوران برای آسایش و رفاه اهالی محله، افرادی که برای زیارت و خرید میآمدند، ساخته شد.
آبانبار کلیمیها عودلاجان
اقلیتها مانند کلیمیان که در محله عودلاجان ساکن بودند نیز آبانبارهای عمومی مخصوص بهخود داشتند؛ ازجمله آبانباری که توسط عزرا یعقوب، تاجر کلیمی ساخته شده بود. همچنین آبانبار دیگری زیر معبد ملّا ابراهیم مشهور به حکیم قرار داشت.
آبانبار صدراعظم
این آبانبار که توسط میرزا آقاخان نوری، مشهور به اعتمادالدوله ساخته شده، در بازار پاچنار با فاصله کمی از تیمچه حاجیابوتراب قرار دارد. بنای این آبانبار که امروزه تولیت آن با سازمان اوقاف و امور خیریه است اجاره داده شده و بهعنوان قهوهخانه به حیات خود ادامه میدهد. این آبانبار دارای سقفی قوسی شکل است که چنین سقف آبانباری در تهران بسیار نادر است؛ چرا که بیشتر آبانبارهای تهران دارای سقفی مسطح بوده و روی آنها، مسجد، دکان و… ساخته میشد.
آبانبار معیرالممالک
در محله سنگلج تهران خانههایی به «معیرالممالک» تعلق داشت. در سال ۱۲۴۶ دوست علیخان نظامالدوله معیرالممالک شروع به احداث بناهای عمومی در این محله کرد. ازجمله بناهای احداثشده توسط او مسجد، مدرسه و آبانبار آن بود. این آبانبار به ثبت ملی رسیده است.
کد خبر 767535
-
هدیه لوکس ناصرالدینشاه به دخترش را ببینید | از نخل طلا در اینجا نگهداری میشود
-
قلعه تهران با عبور از این قنات فتح شد | شستن لباس خونین در قنات هزار سال
-
معتادان سر سفره آبگوشت سید باقر
-
برداشت ۳۰ میلیون مترمکعب از آب قناتهای تهران
-
بناهای تاریخی در طبقه زیرین پایتخت
-
یاداشت | نسل آینده بیمهری ما به قناتها را جبران میکند
-
سردار رادان: قانون از روی فردی که از روی مامور قانون رد شود عبور میکند | در برقراری امنیت با کسی شوخی نداریم
-
عکس | دیوارنگاره متفاوت و جدید میدان انقلاب درباره حجاب
-
رئیس سازمان اطلاعات سپاه: سرویسهای اطلاعاتی ۲۰ کشور در اغتشاشات نقشآفرینی کردند | سیا خواستار فعالسازی پروژه ترور در ایران شده بود
-
سرمربی خارجی برای استقلال مثل آشغالهایی که آمدند و رفتند نباشد! | رفتار با ساپینتو را از قبرسیها یاد بگیرید | نکونام باید بداند که …
-
تصاویر ساختمان فوق لاکچری که حسن روحانی ساخت | سرنوشت این عمارت در دولت سیزدهم چه شد؟
-
تفاهم تل آویو و مسکو درباره ایران!
-
تصاویر صحنه دلخراش تصادف مرگبار ترنم شاهینزاده
-
اجاره دادن زنان جوان به مردان هوسـران | ۲ خواهر آرزومند ازدواج در دام زن تبهکار | به اسم خواستگار آنها را درِ خانهمان میفرستاد
-
شکار بزرگ سپاهان از استقلال؛ انتقال الماس آبی ها به اصفهان!
-
زلزله یحیی در پرسپولیس با خروج ۸ بازیکن! | پیشنهاد لژیونری برای ستاره مورد علاقه گلمحمدی
-
تصمیم مهم عابدزاده در خصوص حضور در استقلال و پرسپولیس | مقصد بعدی امیر مشخص شد
-
تصاویر خرید هندوانه توسط سفیر ژاپن با همسر مجبهاش در یک بازار فصلی
-
شوک یحیی به ستاره محبوب پرسپولیس؛ رونمایی از لیست خروج ۵ نفره سرخ ها
-
شکست طارمی مقابل ستاره نیجریهای | تماشاگران رای کمتری به ستاره ایرانی دادند
-
تصاویر مردان زن نما با پوشش زننده که در افسریه ترویج ابتذال میکردند | شناسایی و بازداشت پس از حمله به یک آمر به معروف
-
صلح ناگهانی چهره محبوب آبیها با گزینه استقلال
-
پیشنهاد ۱۸میلیاردی پرسپولیس به ستاره ها | درویش حرف آخر را زد
-
روایت قناتهای خاطره انگیز پایتخت | راز و رمز تنبوشههای سفالی در پشت شیشه
-
فیلم | میدانهای کهن پایتخت، صحنه اتفاقات تاریخساز
-
ماجرای ساخت مسجد ۴۰۰ ساله پایتخت را بخوانید
-
غبار روبی آبانبار اسماعیلیان